در زیرساخت‌های شبکه، تجهیزات پسیو و کابل‌ها به‌عنوان مهم‌ترین اجزای انتقال داده، نقش اساسی ایفا می‌کنند. برخلاف تجهیزات اکتیو که نیاز به منبع تغذیه دارند، تجهیزات پسیو به طور مستقل و بدون نیاز به انرژی خارجی عمل می‌کنند و بیشتر برای انتقال و توزیع سیگنال، داده و انرژی طراحی شده‌اند. شناخت دقیق و جامع از انواع کابل‌ها و تجهیزات پسیو، بهینه‌سازی عملکرد شبکه و افزایش طول عمر زیرساخت را تضمین می‌کند.

کابل‌های زوج تابیده (Twisted Pair Cables)

یکی از پرکاربردترین انواع کابل‌ها در شبکه‌های محلی (LAN)، کابل‌های زوج تابیده هستند. این کابل‌ها برای کاهش نویز الکترومغناطیسی و جلوگیری از اختلالات خارجی طراحی شده‌اند. کابل‌های زوج تابیده به دو دسته اصلی UTP (Unshielded Twisted Pair) و STP (Shielded Twisted Pair) تقسیم می‌شوند.

کابل‌های UTP: فاقد شیلد بوده و برای محیط‌های اداری و کم‌نویز ایده‌آل هستند.

کابل‌های STP: مجهز به شیلد هستند که در برابر نویزهای الکترومغناطیسی مقاومت بیشتری دارند و برای محیط‌های صنعتی و پر نویز مناسب‌اند.

از نظر دسته‌بندی، کابل‌های زوج تابیده به انواع Cat5e، Cat6، Cat6a، Cat7 و Cat8 تقسیم می‌شوند. کابل Cat6a و Cat7 از پهنای باند بیشتری برخوردار بوده و برای کاربردهایی مانند انتقال داده‌های با سرعت بالا در دیتاسنترها استفاده می‌شوند.

کابل‌های فیبر نوری (Fiber Optic Cables)

کابل‌های فیبر نوری با استفاده از فناوری انتقال نور، داده‌ها را با سرعت بسیار بالا و بدون نویز منتقل می‌کنند. این کابل‌ها به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

Single-Mode: برای انتقال داده در فواصل طولانی (تا چند صد کیلومتر) و با حداقل افت سیگنال طراحی شده‌اند.

Multi-Mode: برای کاربردهای داخلی و مسافت‌های کوتاه‌تر مناسب بوده و هزینه کمتری دارند.

فیبر نوری OM3 و OM4 از محبوب‌ترین انواع Multi-Mode برای انتقال داده‌های پرسرعت (10 گیگابیت بر ثانیه و بالاتر) هستند. همچنین، کابل‌های فیبر نوری به‌خاطر مقاومت بالا در برابر شرایط محیطی، در پروژه‌های زیرساختی مانند اتصال بین مراکز داده و شبکه‌های زیرساختی کاربرد دارند.

کابل‌های کواکسیال (Coaxial Cables)

کابل‌های کواکسیال در سیستم‌های انتقال سیگنال‌های آنالوگ، مانند آنتن‌ها، سیستم‌های دوربین مداربسته و تلویزیون‌های کابلی کاربرد دارند. این کابل‌ها از یک هسته مرکزی، لایه شیلد، عایق و پوشش خارجی تشکیل شده‌اند و برای کاهش نویز و تداخل طراحی شده‌اند.

تجهیزات پسیو در شبکه

پچ‌پنل‌ها از تجهیزات کلیدی مدیریت کابل‌ها هستند که اتصال کابل‌ها به تجهیزات اکتیو را ساده‌تر می‌کنند. با استفاده از پچ‌پنل‌ها می‌توان کابل‌های متعددی را سازمان‌دهی کرد، تغییرات لازم را در مسیر کابل‌کشی اعمال کرد و مشکلات را به‌راحتی شناسایی کرد. پچ‌پنل‌ها برای کابل‌های مسی و فیبر نوری در مدل‌های مختلف عرضه می‌شوند.

کیستون‌ها (Keystone Jacks)

کیستون‌ها به‌عنوان رابط میان کابل‌های شبکه و تجهیزات دیگر استفاده می‌شوند. این قطعات به‌ویژه برای اتصال کابل‌های UTP و STP به پچ‌پنل‌ها یا فیس‌پلیت‌ها طراحی شده‌اند و امکان ایجاد اتصالات پایدار و باکیفیت را فراهم می‌کنند.

رک‌های شبکه (Network Racks)

رک‌ها به‌عنوان محفظه‌هایی برای نگهداری و سازمان‌دهی تجهیزات اکتیو و پسیو مانند سرورها، سوئیچ‌ها، پچ‌پنل‌ها و تجهیزات ذخیره‌سازی استفاده می‌شوند. رک‌های دیواری برای محیط‌های کوچک و رک‌های ایستاده برای دیتاسنترها و شبکه‌های بزرگ مناسب هستند.

کانکتورها (Connectors)

کانکتورها نقش مهمی در اتصال کابل‌ها به تجهیزات دارند. رایج‌ترین کانکتورها در شبکه‌های مسی، RJ45 است که در کابل‌های Cat5e، Cat6 و Cat7 استفاده می‌شود. برای کابل‌های فیبر نوری، کانکتورهای LC، SC و ST پرکاربرد هستند. کانکتورهای فیبر نوری برای کاهش افت سیگنال و ایجاد اتصال دقیق طراحی شده‌اند.

پچ‌کورد (Patch Cord)

پچ‌کوردها کابل‌های کوتاه‌تری هستند که برای اتصال تجهیزات اکتیو به پچ‌پنل یا کیستون استفاده می‌شوند. این کابل‌ها با دقت بالا تولید می‌شوند و معمولاً از همان استاندارد کابل‌های شبکه پیروی می‌کنند.

تجهیزات مدیریت کابل‌کشی (Cable Management)

برای جلوگیری از آشفتگی در کابل‌کشی، از تجهیزاتی مانند کانال‌ها، ترانکینگ‌ها و بست‌های نگهدارنده استفاده می‌شود. این تجهیزات به مرتب‌سازی کابل‌ها کمک کرده و تعمیرات و نگهداری شبکه را تسهیل می‌کنند.

تأثیر استانداردها بر انتخاب تجهیزات پسیو

استانداردهایی مانند TIA/EIA-568 و ISO/IEC 11801 راهنمای جامعی برای طراحی و اجرای کابل‌کشی ساخت‌یافته ارائه می‌دهند. این استانداردها تضمین می‌کنند که تجهیزات پسیو با کیفیت بالا انتخاب شده و شبکه عملکرد بهینه‌ای داشته باشد.

نتیجه‌گیری

تجهیزات پسیو و کابل‌ها، به‌عنوان بخش اصلی زیرساخت شبکه‌های ارتباطی، باید با دقت و بر اساس نیازهای پروژه انتخاب شوند. از کابل‌های فیبر نوری برای انتقال داده‌های پرسرعت تا تجهیزات مدیریت کابل برای سازمان‌دهی بهتر، همه این اجزا در کنار هم تضمین‌کننده عملکرد قابل‌اعتماد شبکه هستند. انتخاب تجهیزات با کیفیت و رعایت استانداردهای کابل‌کشی، نه‌تنها پایداری شبکه را تضمین می‌کند، بلکه هزینه‌های نگهداری و ارتقا را نیز کاهش می‌دهد.